Tôi vẫn thường được nhận câu hỏi đâu là yếu tố quan trọng nhất trong quyết định đầu tư vào startup ở giai đoạn sớm - giai đoạn mà startup ngoài đội ngũ sáng lập ra thì hầu như chưa có gì từ sản phẩm, tới doanh thu, thậm chí là đội ngũ cốt cán. Tôi vẫn thường trả lời là con người - nằm ở đội ngũ sáng lập. Tuy nhiên yếu tố này thực sự cũng còn có nhiều biến số, đòi hỏi một điều quan trọng hơn cả, đó là niềm tin ở con người.
Niềm tin này nghe có vẻ mơ hồ và thiếu tính logic trong hoạt động đầu tư, nhưng tôi tin đây là điều quan trọng nhất cần có trong mỗi nhà đầu tư vào các công ty startup ở giai đoạn sớm. Cụ thể là cần tin rằng các nhà sáng lập đã có động lực sâu sắc với startup của mình, từ cách họ chia sẻ lý do và mục tiêu muốn đạt được trong khởi nghiệp của mình. Cần tin vào tầm nhìn của nhà sáng lập, nhìn thấy được những tiềm năng như họ đang nhìn thấy. Cần tin vào bản lĩnh của họ có thể thu hút được nhiều người ủng hộ mình như đội ngũ nhân tài, các khách hàng đối tác, các nhà đầu tư như cách họ đã thuyết phục nhà đầu tư chúng tôi. Cần tin vào đạo đức và triết lý kinh doanh của họ để đưa công ty phát triển bền vững nhất. Cần tin rằng dù có những đoạn đường gập ghềnh, công ty không đạt được tăng trưởng như kỳ vọng, nhưng nhà sáng lập không sa đà vào đổ lỗi lấy lý do, mà tập trung vào việc nhanh chóng để tìm ra cách khắc phục, điều chỉnh lại chiến lược của mình. Cuối cùng là cần tin vào sự không từ bỏ và trách nghiệm của họ, để kiên trì đưa doanh nghiệp phát triển tới bến đỗ ý nghĩa nhất cho tất cả mọi người đồng hành cùng công ty.
Và để nuôi dưỡng được niềm tin này, không chỉ trong một hai buổi gặp ban đầu để ra quyết định đầu tư, mà nó phải là cả một hành trình dài, vun đắp từ những hành động và lời nói dù là nhỏ nhất, một cách nhất quán nhất. Và kể cả sau khi đầu tư vào một round - vòng đầu tư ban đầu, thì việc tiếp tục nuôi dưỡng niềm tin này cũng vô cùng quan trọng với nhà đầu tư trong tiếp tục ra quyết định đầu tư vào các vòng gọi vốn tiếp theo của startup, tiếp tục ủng hộ và đồng hành hỗ trợ startup. Tôi đã từng viết bài blog về đề tài Xây dựng niềm tin và tối ưu hiệu quả giao tiếp giữa nhà sáng lập và nhà đầu tư startup hậu đầu tư. Các bạn có thể đọc thêm chi tiết ở ĐÂY nhé!
Tôi đã từng biết có nhiều startup đã không thể tiếp tục gọi được vốn, đã không thể có được nhà đầu tư nào bên cạnh hỗ trợ khi gặp khó khăn nhất. Tôi có thể cảm nhận được sự bất lực, và cô độc của nhà sáng lập trong hoàn cảnh này. Họ đã thực sự bị cô độc trong hành trình đi tìm và giữ lấy niềm tin của mọi người vào mình. Đây là một sự thật rất nghiệt ngã trong hoạt động đầu tư startup: Đến vì niềm tin và ra đi cũng vì niềm tin đó không còn. Do đó, hi vọng chúng ta sẽ cùng keep fighting để tạo và giữ vững những niềm tin một cách thật nhất quán và kỉ luật nhé!